Rozkwit doktryny prawa karnego w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym – ośrodki, uczeni, idee

Abstract

Dwudziestolecie międzywojenne było w Polsce okresem wspaniałego rozwoju doktryny prawa karnego. Obok najstarszych profesorów – Krzymuskiego czy Miklaszewskiego, wszechstronną działalność rozwinęli przedstawiciele średniej generacji, zwłaszcza profesorowie Makarewicz, Makowski, Mogilnicki i Rappaport, a także młodego pokolenia, wśród których wyróżniali się profesorowie Wolter, Śliwiński, Glaser, Wróblewski, Radzinowicz, Papierkowski, Świda i inni. Rolę centrów polskiej myśli prawnokarnej odgrywało pięć uniwersyteckich wydziałów prawa: w Warszawie, Krakowie, Lwowie, Wilnie i Poznaniu. Polscy uczeni podjęli wszystkie fundamentalne i aktualne problemy obejmujące całość nauk penalnych, w tym kształtującej się ówcześnie kryminologii i polityki kryminalnej. Głoszone teorie i idee odpowiadały nowoczesnym trendom europejskim i światowym. Wiele postępowych koncepcji polskich uczonych znalazło odzwierciedlenie w wydanym kodeksie karnym, prawie o wykroczeniach, ustawie o organizacji więziennictwa i innych aktach prawnych. Na szczególnie wysoką ocenę zasługuje wydane w dwudziestoleciu międzywojennym oryginalne i nowoczesne prawo dla nieletnich, które umieszczono w odpowiednich rozdziałach kodeksu karnego i kodeksu postępowania karnego.

The interwar period was marked by a signifi cant growth of the criminal law doctrine in Poland. Along with senior academics – professors Krzymuski and Miklaszewski, an extensive research was developed by the representatives of the younger generation, including professors Makarewicz, Makowski, Mogilnicki and Rappaport, and the representatives of the new generation, among those the most prominent were professors: Wolter, Śliwiński, Glaser, Wróblewski, Radzinowicz, Papierkowski, Świda and others. Five university law faculties – in Warsaw, Cracow, Lviv, Vilnius and Poznań – were the most important Polish criminal law centres. The Polish scholars undertook all the fundamental and current issues regarding penal studies in a whole, including criminology and penal policy, which were structuralizing at the time. The theories and ideas presented by them corresponded to the modern European and global trends. Numerous enlightened conceptions of the Polish scholars were realised in the criminal code, administrative off ences law, prison act and other legal acts. Th e original and modern juvenile law created in the interwar period, which was constituted in adequate sections of the criminal code and the code of penal proceedings, deserves a particularly high grade.