Postawy młodzieży wobec czynności operacyjno-rozpoznawczych

Abstract

Uczestnikom badań – młodzieży ostatnich klas licealnych oraz studentom – przedstawiono po pięć (fi kcyjnych, ale realistycznych) historii, będących zwięzłymi opisami sytuacji, związanych z czynnościami operacyjno-rozpoznawczymi, realizowanymi przez służby policyjne i specjalne. Zadaniem badanych anonimowo osób było złożenie deklaracji co do gotowości uczestnictwa w tych czynnościach, w charakterze tajnych współpracowników, a także dokonanie moralnej oceny podejmowanych przez służby działań. Gotowość do uczestnictwa malała wraz ze wzrostem ryzyka operacji i była niezależna od wagi rozpracowywanych przestępstw, natomiast ocena moralna uzależniona była od podmiotu, wobec którego lojalność mogła zostać naruszona w wyniku czynności.

Participants of this study consisted of a group of young persons in their last years of secondary school, as well as students studying at higher education institutions. The youth group was presented with fi ve (fi ctional, but realistic) case studies, which were summarized descriptions of operational-reconnaissance activities, carried out by special and police services. The task assigned to each anonymously participating student was to submit a declaration as to the readiness to participate in the activity described, playing the role of a secret partner as well as having the ability to conduct a moral evaluation of the activities undertaken by special and police services. Overall, the readiness to participate in such activity decreased as operational risk increased, and this was independent of the signifi cance or importance of offences which were worked out or solved by the services. On the other hand, moral evaluation depended on the subject towards which loyalties could have been violated as a result of activities carried out.

Участникам исследований – ученикам старших классов лицеев и студентам – было представлено пять (фиктивных, но реалистических) историй, описы- вающих ситуации, связанные с оперативно-разведывательной деятельностью полиции и других спецслужб. Задачей, отвечающей на вопросы анонимной ан- кеты, молодёжи было дать ответ: готовы ли они участвовать в такого типа деятельности в качестве секретных сотрудников, а также представить мораль- ную оценку действий спецслужб. Готовность участвовать в такой деятельнос- ти уменьшалась пропорционально с возрастанием рискованности операции независимо, от тяжести совершенных преступлений, в свою очередь мораль- ная оценка зависела от субъекта и ущемления его прав в результате действий спецслужб.