Czy cierpienie jest złem?

Abstract

"Zacznijmy od dwóch cytatów. Pierwszy z nich pochodzi z Księgi Hioba: „Człowiek zrodzony z niewiasty / krótki ma byt i bolesny / jak kwiat wyrasta i więdnie / jak cień chwilowy przemija”. Oto drugi: „Jakaż, o mnisi, jest szlachetna prawda o bolesności? Narodziny są bolesne, śmierć jest bolesna, smutek, narzekanie, przykrość, zły nastrój i rozpacz także są bolesne; nieuzyskanie tego, czego się pragnie, też jest bolesne. Krótko mówiąc, bolesne są wszystkie, w liczbie pięciu, czynniki przywiązania do czegoś. Jaka, o mnisi, jest szlachetna prawda o pochodzeniu bolesności? Taka właśnie: pragnienie wiodące do nowych narodzin, i któremu towarzyszą radość i przyjemność, to tu, to tam szukające zadowolenia, mianowicie pragnienie rozkoszy, pragnienie [nowego – przyp. autorki] istnienia, pragnienie nieistnienia. Jaka, o mnisi, jest szlachetna prawda o zniszczeniu bolesności? Otóż jest to całkowita obojętność wobec pragnienia, zniszczenie go, porzucenie go i odepchnięcie, wyzwolenie się od niego, odwrócenie się od niego. Z dróg najlepsza jest Ośmiostopniowa, z prawd – Prawda Poczwórna. Z dharm najlepsza jest beznamiętność”"(...)