Od wojny do postnacjonalizmu – kanadyjska tożsamość polityczna jako ewolucja antagonizmów narodowościowych

Abstract

Refleksja nad historią stabilizacji krajów, które przeżyły poważne konflikty zbrojne, może być istotna w rozważaniach na temat szans stabilizacji współczesnych obszarów pokonfliktowych. Kanada znajduje się w kolejnej fazie formowania narodowej tożsamości, która polega na poszukiwaniu własnego odpowiednika amerykańskiej religii obywatelskiej (civil religion). Obecnie podejmowane w dyskursie politycznym próby (re)konstrukcji tożsamościowej społeczeństwa kanadyjskiego mają na celu utrwalenie konsensusu co do trwałości ustroju federalnego i stabilności społecznej. Próby te z jednej strony oparte są na dekonstrukcji tożsamości etnicznej (jako nieistotnej w nowoczesnym społeczeństwie zglobalizowanego świata), z drugiej natomiast – na promowanych prze elity polityczne ideach nacjonalizmu politycznego i ekspansjonizmu w Arktyce. Kanadę postrzegać trzeba zatem nie jako „państwo narodowe” ani „naród upaństwowiony”, lecz wciąż jako „państwo znajdujące się w procesie unarodowienia”.

The reflection on the history of stabilization of countries that have experienced serious armed conflicts may be inspiring to consider the chances of stabilization of modern post-conflict areas. Canada is in the next phase of forming a national identity, which consists of searching for its own counterpart of the American civil religion. The current attempts at identity reconstruction of Canadian society in the political discourse are aimed at consolidating the consensus on the permanence of the federal system and social stability. These attempts are based, on the one hand, on the deconstruction of ethnic identity as unimportant in the modern society of the globalized world. On the other hand, political elites promote the ideas of political nationalism and expansionism in the Arctic. Therefore, Canada must be perceived not as a ‟national state” nor ‟nation nationalized”, but still as a ‟nation in the process of nationalization”.