Konstelacje polityczne na Bliskim Wschodzie w okresie Zimnej Wojny (1946-1990)

Abstract

Bliski Wschód był pierwszym regionem zimnowojennej konfrontacji między mocarstwami globalnymi. Zimna wojna trwała tam 44 lata, od 1946 do 1990 r., i wywarła silny wpływ na historię regionu. Państwa Bliskiego Wschodu, pod presją obydwu mocarstw, musiały opowiedzieć się po jednej ze stron konfliktu globalnego. Jednocześnie poszukiwały pola manewru w celu realizacji własnych interesów; stosunki między nimi odgrywały równie ważną rolę w kształtowaniu lokalnej historii, co oddziaływanie czynników spoza regionu. Sytuacja była w tym zakresie zróżnicowana – jedne państwa trwały konsekwentnie przy swoich wyborach; inne – zmieniały orientację w polityce zagranicznej, starając się wykorzystać jak najlepiej konfrontację między mocarstwami do osiągnięcia swoich celów. Słowa kluczowe: zimna wojna, Bliski Wschód, konfrontacja, sojusze, interesy państwowe

The Middle East was the first region of the Cold War confrontation between global powers. The Cold War lasted in the region 44 years, from 1946 to 1990 and exerted a strong infl uence on its history. The Middle East countries were under strong pressure from both powers and had to agree on one side of the global conflict. At the same time, they searched for room for maneuver to realize their own interests and relations between them played an equally important role in shaping the history of the region as the impact of factors outside the region. The situation varied in this respect – some countries had lasting consequences in their choices; others – changed the orientation in foreign policy, trying to use the confrontation between the powers in the best possible way to achieve their goals.