Międzywojenne piśmiennictwo i orzecznictwo we współczesnych podręcznikach komentarzach do kodeksu karnego

Ładowanie...
Miniatura
Data wydania
2014
Tytuł czasopisma
ISSN
1733-0335
eISSN
Tytuł tomu
ISBN
eISBN
Wydawca
Oficyna Wydawnicza AFM
Abstrakt
Autor artykułu poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy w pracach wydawanych w ostatnich latach przywoływany jest dorobek polskiej nauki prawa karnego okresu międzywojennego. Przedmiotem badań są publikacje najbardziej powszechne, czyli podręczniki akademickie (przeznaczone dla studentów) oraz komentarze do kodeksu (kierowane do praktyków). Można w nich odnaleźć dość liczne odesłania do dzieł karnistów aktywnych w okresie II Rzeczypospolitej (najczęściej Juliusza Makarewicza, Wacława Makowskiego, Leona Peipera, Stefana Glasera oraz Aleksandra Mogilnickiego). W podręcznikach do nauki prawa karnego prezentowane są zagadnienia podstawowe i dlatego w zasadzie w publikacjach tego rodzaju nie jest przywoływane orzecznictwo sądów (również współczesne). Odesłania do wyroków Sądu Najwyższego II RP, także z okresu przedkodeksowego, występują za to we współczesnych komentarzach do kodeksu karnego. Zgromadzony materiał pozwala na stwierdzenie, że różni współcześni autorzy, także współtwórcy prac zbiorowych, niejednakowo chętnie korzystają z dorobku karnistów II Rzeczypospolitej. Warto też zauważyć, że jeśli w wydanej ostatnio pracy odnajdujemy odesłania do przedwojennej literatury przedmiotu i orzeczeń sądowych, to zazwyczaj wskazywane są tam tezy inne niż przywoływane przez pozostałych autorów. Taki stan rzeczy wskazuje, że dawne piśmiennictwo i orzecznictwo wciąż jest przydatne przy interpretacji obowiązujących przepisów prawa karnego.
The author of the article seeks an answer to the question whether the works published in the recent years make reference to the achievements of the Polish criminal law science from the time between the two world wars. The study focuses on the most common publications, that is academic course books (designed for students) and commentaries on the code (addressed to practitioners). They contain fairly numerous references to the works of criminal lawyers active in the Second Republic of Poland (usually Juliusz Makarewicz, Wacław Makowski, Leon Peiper, Stefan Glaser, and Aleksander Mogilnicki). The course books in criminal law present basic questions and therefore the rulings of the courts (also contemporary) are hardly ever quoted in such publications. References to the judgements of the Supreme Court of the Second Republic of Poland, also from the pre-code period, are in turn present in the contemporary commentaries to the criminal code. The materials gathered allow the statement that various contemporary authors, also co-authors of collective works, make use of the achievements of the criminal lawyers of the Second Republic to a different degree. It is worth noting that if a recently published work contains references to pre-war literature on the subject and court judgements, it usually draws conclusions different from those of other authors. Such a status quo proves that bygone literature and judgements are still useful for the interpretation of the binding regulations of criminal law.
Der Autor des Artikels ist auf der Suche nach einer Antwort auf die Frage, ob in den in den letzten Jahren erschienenen Büchern die Errungenschaften der polnischen strafrechtlichen Wissenschaft der Zwischenkriegszeit Berücksichtigung finden. Gegenstand der Forschungen sind die bekanntesten Publikationen, d.h. akademische Lehrbücher (für Studierende vorgesehen) und Kommentare zu dem Gesetzbuch (an Praktiker gerichtet). Man kann darin relativ zahlreiche Verweise auf die Werke der Strafrechtler finden, die zu der Zeit der Zweiten Polnischen Republik aktiv waren (meistens Juliusz Makarewicz, Wacław Makowski, Leon Peiper, Stefan Glaser und Aleksander Mogilnicki). In den Lehrbüchern für Strafrecht werden grundlegende Fragen behandelt und daher wird in den Publikationen dieser Art grundsätzlich keine gerichtliche Rechtsprechung (auch keine zeitgenössische Rechtsprechung) angeführt. Verweise auf die Urteile des Obersten Gerichts der Zweiten Polnischen Republik - auch aus der Zeit vor dem Inkrafttreten des Gesetzbuches - gibt es dagegen in den zeitgenössischen Kommentaren zu dem Strafgesetzbuch. Das gesammelte Material ermöglicht die Feststellung, dass verschiedene zeitgenössische Autoren, auch Mitautoren von Sammelwerken, unterschiedlich gern zu den Werken der Strafrechtler der Zweiten Polnischen Republik greifen. Es lohnt sich, zu bemerken, dass wenn wir in einem in letzter Zeit herausgegebenen Buch Verweise auf die Fachliteratur und Gerichtsurteile aus der Vorkriegszeit finden, dort meistens Thesen genannt werden, die sich von den Thesen unterscheiden, auf die von den übrigen Autoren verwiesen wird. Dieser Sachverhalt weist darauf hin, dass das alte Schrifttum und die alte Rechtsprechung immer noch für die Auslegung der geltenden strafrechtlichen Vorschriften nützlich sind.
Автор статьи пытается ответить на вопрос, учитываются ли в научных трудах, опубликованных в последние годы, достижения польской науки в области уголовного права межвоенного периода? Исследование охватывает наиболее распространенные работы, а именно академические учебники (для студентов) и комментарии к кодексу (для практиков). В этих работах можно найти довольно многочисленные ссылки на труды ученых занимающихся правоведением во времена Второй Речи Посполитой (чаще всего: Юлиуш Макаревич, Вацлав Маковский, Леон Пайпер, Стефан Гласер и Александр Могильницкий). Учебники по уголовному праву указывают наиболее базовые проблемы и поэтому, в принципе, в публикациях этого рода, не наводятся судебные решения (в том числе современные). Ссылки на постановления Верховного суда Второй Речи Посполитой, также периода до окончательного образования кодекса, встречаются в современных комментариях к УК. Собранный материал позволяет сделать вывод, что различные современные исследователи, также соавторы коллективных трудов, по-разному используют достижения правоведов Второй Речи Посполитой. Стоит также отметить, что если в современных монографиях мы находим упоминание о довоенной литературе и судебных решениях, то, как правило, указываются там совершенно другие аргументы, чем приводимые сегодня. Такое положение дел говорит о том, что межвоенная литература и судебная практика по-прежнему остаются полезными для интерпретации современного уголовного права.
Opis
Słowa kluczowe
Źródło
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego 2014, T. XVII, s. 287-302.
Licencja powiązana z tą pozycją
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska