Gawlikowski, TomaszBilska-Kos, AnnaSatora, Leszek2018-11-152018-11-152018Państwo i Społeczeństwo 2018 (XVIII), nr 3, s. 119-131.1643-8299http://hdl.handle.net/11315/20850Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publicationOd wieków zbieranie i spożywanie grzybów mieści się w tradycji kulinarnej krajów Europy, Azji i obu Ameryk. Dziko rosnące gatunki były i są chętnie zbierane i spożywane także w Polsce. W ostatnich latach porzucono pogląd, iż grzyby to bezwartościowy pokarm. Przybywa jednocześnie coraz więcej doniesień wskazujących na ich pozytywny wpływ na organizm człowieka. Jednak dane epidemiologiczne ostatnich lat pokazują, że grzyby jadalne są odpowiedzialne aż za 25–87% wszystkich zatruć grzybami. Biorąc to pod uwagę, należy zastanowić się, jak skutecznie zapobiegać tym zatruciom. W pracy przedstawiono czynniki, które usposabiają do zatruć gatunkami jadalnymi. Dodatkowo uwzględniono gatunki, które jedynie w pewnych sytuacjach (warunkowo) ujawniają swój szkodliwy wpływ na organizm konsumenta.Collecting and consuming mushrooms has been a culinary tradition in Europe, Asia and both Americas for centuries. As such, wild mushrooms are eagerly collected and consumed in Poland. The idea that mushrooms are worthless food has been revised. Recently, there has been more discussion about their positive influence on humans. Recent epidemiological data indicate that probably edible species are responsible for 25–87% of mushroom poisonings. In view of these facts, we need to consider how to prevent these poisonings effectively. The paper presents the factors that contribute to poisoning by edible species. Moreover, species that only conditionally have a harmful effect on consumers are included.plUznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polskagrzyby, zatrucie, grzyby trujące, zatrucia grzybami jadalnymmushrooms, poisoning, toxic mushrooms, edible mushroom poisoningsZdrowieArtykuł2451-0858doi.org/10.31749/pismzp2018/20850