Obecne trudności związane z odgraniczeniem pracy wykonywanej w ramach umowy o pracę od zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych mają źródło w prawie rzymskim, którego zasady leżą u podstaw systemów prawa prywatnego państw europejskich. Zmiana nastąpiła pod koniec XIX wieku, kiedy zaczął rozwijać się jeden z dwóch najważniejszych działów prawa pracy – zbiorowe prawo pracy. Presja związków zawodowych reprezentujących interesy pracowników sprawiła, iż organizacje związkowe zostały uznane przez władze poszczególnych państw za wyłącznego reprezentanta interesów i praw pracowniczych. Wymuszenie na pracodawcach i władzach państw zagwarantowania bezpieczeństwa prawnego i socjalnego pracownikom w drastyczny sposób zróżnicowało status prawny osób zatrudnionych na podstawie umów o pracę oraz tych świadczących pracę na podstawie umów cywilno-prawnych. Tym samym podważona została idea wolności umów, na podstawie których oraz w ramach stosunków prawnych zainicjowanych dwoma zasadniczo różnymi typami umów (umowy o pracę lub jednej z umów cywilno- -prawnych), może być wykonywania praca: w ramach zatrudnienia pracowniczego lub nie-pracowniczego. Regulacje prawne wprowadzone do prawa pracy po zakończeniu I wojny światowej wywarły istotny wpływ na ograniczenie swobody stron kształtowania podstaw i ram prawnych zatrudnienia. Początkowo powszechnie obowiązująca, niemal absolutna wolność wybierania podstaw prawnych i ram zatrudnienia doznawała coraz częstszych wyłomów. Zmiana ustrojowa w 1989 r. sprawiła, że przedsiębiorcy uznali, iż wymagania konkurencji ograniczają możliwość zatrudniania pracowników na podstawie umów o pracę. Reakcją władz państwowych na te tendencje w polityce zatrudnienia i w stosunkach pracy było wprowadzenie prawnego domniemania zatrudnienia pracowniczego, nie pozbawiającego stron stosunków pracy prawa do swobodnego wyboru podstawy i ram prawnych zatrudniania: pracowniczego lub cywilno-prawnego.

Traditionally (as it was regulated in the Roman law) employees sell their labour while the workers and self-employed sell a product which they manufactured. Th erefore an employees has been qualifi ed by labour lawyers as those who perform their subordinated type work under the contract of employment while independent work performed personally by producers of any work or services and self-employed is qualifi ed as carried under the contract for services. Between the Great Wars Polish entrepreneurs and workers enjoy a freedom to chose between employment which was categorized by the state legislator as “subordinated” or “independent” . Presidential regulations, two of 1928 on white collar- and blue collar type of employment contracts were used on equal footing with the third regulation entitled Th e Code of obligations introduced into the national civil law system in 1933. Th e stage of legal symbiosis of employment- and civil-type of work existed until new amendments to the Labour Code of 1974 were gradually introduced in 1996 and 2002. Th at stage of full freedom of choice of a legal source for legal relationship within it boundaries any kind of depend work might be carried on was compromised by the both, the state legislator and the judiciary, which looked for a single factor instead taking into consideration the principle of mutuality commitment and promises of future performance which provides the most distinguished arrangement of employment relationship – to maintain legal ties for longer period of time, not just for singular act of service in return for wages. Th e current policy of trade unions advocating an idea of end up with work performed on the legal bases of civil type of contracts for services and guarantee all employees stable contracts of open end employment is contradicting the UE concept fl exicurity based on both fl exible and reliable contractual arrangements.