Z wprowadzenia "Wykluczenie społeczne jest problemem niezwykle złożonym, a jego przyczyny i obszary są mocno zróżnicowane. Na sytuację osoby czy grupy wykluczonej mają wpływ różne niekorzystne czynniki, występujące łącznie i wzajemnie się wzmacniające. Zgodnie z defi nicją zaproponowaną przez Grupę Drugą Zespołu Zadaniowego ds. Reintegracji Społecznej (Narodowej Strategii Integracji Społecznej dla Polski 2004–2010) wykluczenie społeczne to sytuacja uniemożliwiająca lub znacznie utrudniająca jednostce lub grupie zgodne z prawem pełnienie ról społecznych, korzystanie z dóbr publicznych i infrastruktury społecznej, gromadzenie zasobów i zdobywanie dochodów w sposób godny. Zjawisko to nabrało wielowątkowego i interdyscyplinarnego charakteru, czego dowodem są między innymi liczne badania tego zagadnienia prowadzone na gruncie nauk humanistycznych, społecznych i ekonomicznych. Autorzy tych analiz często podkreślają istnienie tendencji do wzrostu społecznej ekskluzji, czyli wyłączania z głównego nurtu życia społecznego, co rodzi szereg niekorzystnych konsekwencji dla funkcjonowania jednostek, grup i społeczności."(...)