Artykuł omawia zjawiska społeczno-polityczne w ruchu dżihadowskim, zachodzące po czterech latach od chwili wybuchu Arabskiej Wiosny w krajach Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu. Badania dowodzą, że organizacja Al-Kai’da straciła na znaczeniu, stając się pojęciem coraz bardziej teoretycznym i symbolicznym. Likwidacja najważniejszych liderów organizacji i poważne naruszenie struktur zmusiło poszczególne grupy do podjęcia nowych działań, umożliwiających prowadzenie działalności terrorystycznej. Obecnie islamiści rezygnują z globalnych planów i celów, koncentrując się na lokalnych i regionalnych uwarunkowaniach społecznych i etnicznych. Samodzielne i autonomiczne działania poszczególnych grup odnoszą się, między innymi, do poszukiwania nowych sojuszników i bezpiecznych baz. Przykładem może być intensyfi kacja współpracy islamistów z bojownikami tuareskimi na Saharze, separatystami na Synaju oraz libijskimi czy też jemeńskimi milicjami plemiennymi skonfliktowanymi z władzami centralnymi w kraju. Badania zawarte w artykule wskazują także dwa główne kierunki aktywności politycznej dżihadystów. Część działaczy zrezygnowała z działalności terrorystycznej, deklarując swoją lojalność wobec struktur państwa i zachowując zarazem swoje konserwatywne poglądy. Druga grupa odrzuca politykę rekoncyliacyjną i radykalizuje swoje działania. Przykładem jest wzrost zagrożenia Państwem Islamskim, które zajęło znaczne terytoria w Iraku i Syrii, kontroluje cenne złoża surowców mineralnych i inspiruje ugrupowania w innych częściach świata arabsko-muzułmańskiego, zachęcając do lojalności wobec nowego kalifatu i przyłączenia się do trwającego dżihadu.