Rola placów targowych w strukturze przestrzenno-społecznej i ekonomicznej Nowej Huty

Abstrakt
Place targowe w ciągu ponad 60-letniej historii Nowej Huty, powstałej jako odrębne miasto, a od 1951 r. będącej dzielnicą Krakowa, pełniły istotną rolę w życiu tutejszej społeczności, stanowiąc nie tylko miejsce zakupów, ale też umożliwiając kontakty sąsiedzkie. W czasach gospodarki centralnie sterowanej były one ważne dla mieszkańców, dając sposobność zakupu towarów niedostępnych w miejscowych sklepach, lokalizowanych w Nowej Hucie zgodnie z – jak się później okazało utopijną – zasadą „samowystarczalności osiedla robotniczego”. Znaczenie ich nie zmniejszyło się również po 1989 r., kiedy to w okresie transformacji ustrojowej i społeczno-gospodarczej, która przyczyniła się do przekształceń funkcji handlowo-usługowych, place targowe uległy przeobrażeniom, wraz z pojawiającymi się nowymi przedsiębiorcami i oferowanym przez nich nowym asortymentem. Kondycja placów targowych jest różna w zależności od miejsca lokalizacji. Wydaje się jednak, iż nawet sąsiedztwo pobliskich sklepów wielkopowierzchniowych im nie zaszkodziło, a nawet można zauważyć swoisty rodzaj koegzystencji tych dwóch form handlu. Place targowe na stałe wpisały się w fizjonomię tej części Krakowa i są rozpoznawalne przez wielu mieszkańców miasta, a zasięg ich oddziaływania na klientów, przedsiębiorców oraz handlujących rolników jest rozległy i daleko wykracza poza granice miasta. Aktualnie na stosunkowo niewielkiej powierzchni Nowej Huty, w obrębie 25 najstarszych osiedli i w ich najbliższym sąsiedztwie, na terenie zamieszkanym przez nieco ponad 50 tys. osób funkcjonują aż trzy place targowe. Autorki opracowania na podstawie przeprowadzonych kwestionariuszy wywiadu wśród wybranych grup respondentów dokonały analizy zasięgu oddziaływania tych miejsc oraz ich postrzegania przez klientów, przedsiębiorców i sprzedających tam rolników.
During more than 60 years of Nowa Huta history, established as a separate town, and since 1951 treated as a district of Kraków, markets located there carried out an important role in the life of the local community. Markets were not only places of purchases but also were allowing the neighbours’ contacts. Markets were important for the inhabitants especially in the days of the centrally controlled economy, giving the opportunity to buy goods not available in local stores of Nowa Huta in accordance with the utopian principle of “workers” settlement self-sufficiency. The importance of markets has not abated even after 1989 when political and socio-economic transformation occurred. Markets have been transformed because of new entrepreneurs who offered new assortment. The condition of markets varies depending on the location. However, it seems that even the neighbourhood of shopping centres does not bring losses. What is more, there could be noticed even a peculiar kind of coexistence between these two forms of trade. Markets became a permanent element of that part of Krakow, and are recognized by many residents of the city. The extent of their impact on customers, traders and farmers is large, far beyond the city borders. Currently in a relatively small area of Nowa Huta, within the 25 oldest settlements and in their immediate vicinity, in the area inhabited by just over 50 thousand people, there are three markets. On the basis of the interviews by questionnaires conducted in selected groups of respondents there have been performed an analysis of the markets impact range as well as consumers, entrepreneurs and selling there farmers’ perception.
Opis
Praca recenzowana / peer-reviewed paper
Słowa kluczowe
Źródło
W: Społeczno-ekonomiczne i przestrzenne przemiany struktur regionalnych vol. 2. (red.) Elżbieta Kaczmarska, Piotr Raźniak. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM, 2014, s. 89-105.
Licencja powiązana z tą pozycją
Licencja instytucjonalna
Licencja instytucjonalna